W niedawnym badaniu zbadano wpływ tlenoterapii hiperbarycznej na pracę serca u osób przechodzących długi COVID, czyli różne problemy zdrowotne, które utrzymują się lub nawracają po zakażeniu wirusem SARS-CoV-2.
Problemy te mogą obejmować nieprawidłowy rytm serca i zwiększone ryzyko dysfunkcji układu sercowo-naczyniowego. Naukowcy odkryli, że wdychanie czystego tlenu pod wysokim ciśnieniem może pomóc w poprawie skurczów serca u pacjentów z długotrwałą COVID-19.
Badaniem kierowała profesor Marina Leitman z Sacklera School of Medicine na Uniwersytecie w Tel Awiwie i Centrum Medycznego Shamir w Izraelu. Chociaż wyniki zaprezentowano na konferencji Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w maju 2023 roku, nie zostały one jeszcze poddane recenzji naukowej.
Długi COVID i problemy z sercem
Długi COVID, nazywany również zespołem post-COVID, dotyka około 10–20% osób, które przeszły COVID-19. Chociaż większość osób całkowicie wraca do zdrowia po zakażeniu, długi COVID można zdiagnozować, gdy objawy utrzymują się przez co najmniej trzy miesiące od momentu wystąpienia pierwszych objawów COVID-19.
Objawy długiego COVID-19 obejmują różne problemy zdrowotne, w tym duszność, trudności poznawcze (określane jako mgła mózgowa), depresję i liczne powikłania sercowo-naczyniowe. Osoby z długim COVID-19 są narażone na zwiększone ryzyko rozwoju chorób serca, niewydolności serca i innych powiązanych schorzeń.
Badanie przeprowadzone w 2022 roku wykazało, że objawy te występowały nawet u osób, które wcześniej nie miały problemów z sercem ani nie były narażone na wysokie ryzyko chorób układu krążenia.
Metody badania
Dr Leitman i jej partnerzy zrekrutowali 60 pacjentów, u których występowały długotrwałe objawy COVID-19, nawet po łagodnych lub umiarkowanych przypadkach, trwające co najmniej trzy miesiące. Grupa obejmowała zarówno osoby hospitalizowane, jak i niehospitalizowane.
Aby przeprowadzić badanie, naukowcy podzielili uczestników na dwie grupy: jedną, która otrzymywała hiperbaryczną terapię tlenową (HBOT), a drugą, która poddawała się zabiegowi symulowanemu (pozorowanemu). Przydział do grup odbywał się losowo, z równą liczbą uczestników w każdej grupie. W ciągu ośmiu tygodni każda osoba uczestniczyła w pięciu sesjach tygodniowo.
Grupa HBOT otrzymywała 100% tlenu pod ciśnieniem 2 atmosfer przez 90 minut, z krótkimi przerwami co 20 minut. Natomiast grupa pozorowana otrzymywała 21% tlenu pod ciśnieniem 1 atmosfery przez taki sam czas, ale bez przerw.
Dodatkowo wszyscy uczestnicy poddali się badaniu echokardiograficznemu, czyli badaniu oceniającemu funkcję serca, przed pierwszą sesją HBOT oraz 1–3 tygodnie po ostatniej sesji.
Na początku badania 29 z 60 uczestników miało średnią wartość globalnego odkształcenia podłużnego (GLS) wynoszącą -17,8%. Spośród nich 16 zostało przydzielonych do grupy HBOT, a pozostałych 13 do grupy pozorowanej.
Wyniki badania
Po poddaniu się zabiegom, grupa interwencyjna odnotowała znaczny wzrost średniego GLS, sięgający -20,2%. Podobnie, grupa pozorowana również odnotowała wzrost średniego GLS, który wyniósł -19,1%. Jednak tylko poprzedni pomiar wykazał istotną różnicę w porównaniu z pomiarem początkowym na początku badania.
Dr Leitman zauważył, że prawie połowa pacjentów z długotrwałym COVID-19 miała upośledzoną funkcję serca na początku badania, co wskazuje GLS. Niemniej jednak wszyscy uczestnicy badania wykazali prawidłową frakcję wyrzutową, która jest standardowym pomiarem stosowanym do oceny zdolności serca do skurczu i rozkurczu podczas pompowania krwi.
Dr Leitman stwierdził, że sama frakcja wyrzutowa nie jest wystarczająco czuła, aby zidentyfikować pacjentów z długotrwałym COVID-19, u których może występować upośledzenie funkcji serca.
Stosowanie tlenoterapii może przynieść potencjalne korzyści.
Według dr Morgana wyniki badania wskazują na pozytywny trend w stosowaniu tlenoterapii hiperbarycznej.
Zaleca jednak ostrożność, stwierdzając, że tlenoterapia hiperbaryczna nie jest powszechnie akceptowaną metodą leczenia i wymaga dalszych badań. Ponadto, niektóre badania naukowe wskazują na obawy dotyczące możliwego wzrostu częstości występowania arytmii.
Dr Leitman i jej partnerzy doszli do wniosku, że tlenoterapia hiperbaryczna może być korzystna dla pacjentów z długim COVID. Sugeruje, że potrzebne są dalsze badania, aby określić, którzy pacjenci odniosą największe korzyści, ale korzystne może być dla wszystkich pacjentów z długim COVID poddanie się ocenie globalnego odkształcenia podłużnego i rozważenie tlenoterapii hiperbarycznej w przypadku upośledzenia funkcji serca.
Dr Leitman wyraża również nadzieję, że dalsze badania przyniosą długoterminowe rezultaty i pomogą pracownikom służby zdrowia w ustaleniu optymalnej liczby sesji tlenoterapii hiperbarycznej.
Czas publikacji: 05.08.2023